Khi thị trường lao dốc và danh mục rực lửa, Warren Buffett khuyên nhà đầu tư nên làm gì?

Lên kế hoạch đầu tư khi giao dịch diễn biến thuận lợi là điều dễ dàng hơn. Song, khi danh mục chìm trong sắc đỏ và giá cổ phiếu giảm dần từng phiên, vạch ra chiến lược đầu tư sẽ trở nên khó khăn hơn.

Những lúc như vậy, việc tham khảo lời khuyên từ những nhà đầu tư thành công như tỷ phú Warren Buffett có thể có ích.

Chủ tịch kiêm CEO tập đoàn Berkshire Hathaway được mệnh danh là “nhà hiền triết xứ Omaha” vì thành tích đầu tư hiếm có của mình. Ông từng chia sẻ nhiều lời khuyên khi thị trường giảm điểm.

Bên dưới là một vài lời khuyên hay, cùng với những gợi ý có thể giúp nhà đầu tư triển khai chúng vào danh mục của mình, theo tổng hợp của Yahoo Finance:

“Hãy sợ hãi khi người khác tham lam và tham lam khi họ sợ hãi”

Đây có lẽ là một trong những câu nói nổi tiếng nhất của Warren Buffett và nhiều nhà đầu tư coi đó là kim chỉ nam để tiếp tục khi giao dịch trở nên khó lường.

Tuy nhiên, đây chỉ là một phần trong chia sẻ ban đầu của Buffett. Thực chất, khi nói câu này, nhà đầu tư huyền thoại đang mô tả cách ông và đội ngũ cấp dưới ở Berkshire đã thành công trong một thời gian dài như thế nào.

Câu châm ngôn ngắn gọn này sẽ giàu ý tứ hơn khi đặt trong bối cảnh đầy đủ. Nó xuất hiện lần đầu trong lá thư mà Buffett gửi các cổ đông của Berkshire vào năm 1986.

“Thỉnh thoảng chúng ta lại thấy hai dịch bệnh siêu lây lan tái đi tái lại trong cộng đồng đầu tư, đó là sợ hãi và tham lam. Thời điểm xuất hiện những dịch bệnh này không thể đoán trước. Và những ảnh hưởng mà chúng gây ra cho thị trường cũng không dễ đoán, cả về thời gian mắc bệnh và mức độ.

Vì vậy, chúng tôi không bao giờ cố gắng đoán trước sự xuất hiện hay biến mất của một trong hai căn bệnh. Mục tiêu của chúng tôi khiêm tốn hơn: Chúng tôi chỉ cố gắng sợ hãi khi người khác tham lam và tham lam chỉ khi họ sợ hãi”, Buffett viết.

Như bạn có thể thấy, phần “nổi tiếng” trong thông điệp của Buffett không chỉ là lời khuyên các nhà đầu tư nên tiếp tục hành trình. Đúng hơn, đó là phần biện giải của Buffett về cách ông nhìn nhận và phản ứng với thị trường.

Ngay cả một trong những nhà đầu tư nổi tiếng nhất mọi thời đại cũng thẳng thắn thừa nhận rằng ông không biết khi nào thị trường sẽ tăng sốc hay bị bán tháo. Tất cả những gì ông làm để thành công là quan sát diễn biến và tận dụng cơ hội mà thị trường mang lại.

“Đừng theo dõi thị trường quá sát”

Năm 2016, trong thời điểm thị trường chứng khoán biến động mạnh, CNBC đã hỏi Buffett rằng ông có lời khuyên gì cho danh mục của các nhà đầu tư. Ông đáp: “Tôi khuyên các nhà đầu tư đừng theo dõi thị trường quá sát”.

Câu nói của Buffett có hai lý lẽ. Thứ nhất, nhà đầu tư có thể cảm thấy không mấy dễ chịu khi khoản đầu tư bốc hơi mỗi ngày. Nếu muốn ngủ ngon vào ban đêm, có lẽ nhà đầu tư không nên biết những biến động trên thị trường vào ban ngày.

Nhưng hơn thế nữa, Buffett biết nhà đầu tư là những sinh vật giàu cảm xúc. Việc muốn bán hết danh mục khi thị trường đỏ lửa là điều dễ hiểu. Song, ông cho rằng đây là con đường dẫn đến thảm hoạ.

Theo Buffett, “... tiền sinh sôi khi nhà đầu tư sở hữu những công ty tốt trong thời gian dài. Đó là điều mọi người nên làm với cổ phiếu”. Tránh theo dõi quá kỹ khi thị trường đi xuống có thể giúp nhà đầu tư không mua vào bán ra liên tục.

Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC vào năm 2018, Buffett nói thêm: “Một số người không nên nắm cổ phiếu vì họ quá nhạy cảm với những biến động về giá. Nếu bạn định làm những điều ngu ngốc vì cổ phiếu giảm giá thì bạn không nên cầm cổ phiếu”.

Làm thế nào để áp dụng lời khuyên của Warren Buffett?

Không thể phủ nhận rằng một nhà đầu tư tỷ phú với đội ngũ chuyên gia toàn thời gian có một số lợi thế mà một nhà đầu tư nhỏ lẻ không có. Tuy nhiên, những nguyên tắc mà Buffett từng đề cập đều có ý nghĩa với ngay cả những nhà đầu tư nhỏ nhất.

Nếu Warren Buffett nói ông không biết khi nào thị trường tăng hay giảm, thì bạn cũng không nên cố gắng tính toán thời điểm của thị trường. Song, khi ông nói bạn nên mua khi người khác bán, thì bạn có lẽ nên lưu ý tới lời khuyên này.

Thay vì hoảng sợ khi danh mục lao dốc và làm “những điều ngu ngốc”, hãy chuẩn bị sẵn tinh thần để có thể tận dụng cú rơi của thị trường. Tiếp tục mua cổ phiếu của các công ty chất lượng và tránh để cảm xúc chi phối là việc bạn nên làm.

Trong một bài luận cho tờ New York Times vào năm 2008, Buffett từng tóm tắt triết lý đầu tư của mình khi nền kinh tế suy thoái và thị trường bị bán tháo mạnh như sau:

“Tôi không biết dù chỉ một chút rằng giá cổ phiếu sẽ tăng hay giảm trong một tháng hay một năm kể từ bây giờ. Tuy nhiên, điều có thể xảy ra là thị trường sẽ tăng cao hơn, có lẽ là rất lâu trước khi tâm lý nhà đầu tư hoặc nền kinh tế phục hồi. Vì vậy, nếu bạn chờ cho đến khi hoa nở thì mùa xuân đã qua từ lâu”.