Tàu container lớn quá nhanh, cầu bị đâm sập cũng dễ hiểu

Vụ va chạm mới nhất

Khi cầu Francis Scott Key được xây dựng vào năm 1977, những tàu chở hàng lớn nhất cập cảng Baltimore (bang Maryland) chỉ có thể vận chuyển khoảng 2.000 hoặc 3.000 container.

Tàu Dali chở khoảng 4.700 container loại 40 feet (FEU) khi nó đâm sầm vào cầu Francis Scott Key vào rạng sáng ngày 26/3/2024, phá huỷ kết cấu thép và khiến 6 người thiệt mạng.

Khi xảy ra va chạm, Dali thực chất vẫn chưa chở hết công suất, theo Wall Street Journal (WSJ). Con tàu này được đóng vào năm 2015, có thể chở 10.000 container loại 20 feet (TEU). 1 FEU bằng 2 TEU.

Vụ việc khiến hoạt động thương mại quanh cảng Baltimore bị đình trệ. Các công ty logistics dọc Bờ Đông phải gấp rút thông báo cho khách hàng về tình hình xuất nhập hàng sau khi cảng này bị đóng cửa.

Thống đốc bang Maryland cho biết hơn 52 triệu tấn hàng hoá - trị giá khoảng 80 tỷ USD - được vận chuyển qua cảng Baltimore vào năm ngoái. 

Baltimore là cảng lớn thứ 11 tại Mỹ, đóng vai trò quan trọng về xuất nhập khẩu ô tô và xe tải nhẹ, cũng như xe công nông có bánh và máy móc xây dựng.

Theo dữ liệu từ cảng Baltimore, cảng này đã trung chuyển hơn 847.000 ô tô và xe tải nhẹ vào năm ngoái. Đây là năm thứ 13 liên tiếp Baltimore dẫn đầu tất cả các cảng ở Mỹ về nhập khẩu ô tô và xe tải nhẹ.

Tàu lớn quá nhanh

Theo WSJ, Dali không phải tàu chở hàng duy nhất đánh sập một cây cầu ở Mỹ. Summit Venture từng đâm vào cầu Sunshine Skyway gần thành phố Tampa (bang Florida) vào năm 1980, làm sập một nhịp cầu và khiến 35 người thiệt mạng.

Câu cầu sau đó được xây dựng lại và chính quyền địa phương đã lắp đặt một hệ thống phao cùng màn hình phức tạp để bảo vệ nhịp cầu mới khỏi nguy cơ bị tàu đâm trong tương lai.

Các tàu biển - từ tàu container đến tàu du lịch - đã “lớn nhanh như thổi” trong những thập kỷ gần đây bởi các chủ tàu phải tìm cách tiết kiệm chi phí, giảm lượng khí thải và tối đa hoá công suất trên các tuyến đường phổ biến nhất.

Kênh đào Panama được mở rộng vào năm 2016, giúp các tàu lớn hơn có thể đi từ châu Á đến Bờ Đông nước Mỹ dễ dàng hơn. Tàu Dali rộng hơn 48 m và dài gần 300 m, vừa đủ để đi qua kênh đào Panama và dỡ hàng tại một cảng như Baltimore.

Song, Dali không là gì khi so với các siêu tàu container có thể chứa gần 15.000 TEU và kết nối châu Á với các cảng Los Angeles và Long Beach ở bang California. Những con tàu này quá lớn để đi qua kênh đào Panama hay cảng Baltimore.

Maersk, tập đoàn vận tải thuê tàu Dali trong hành trình mới nhất, là doanh nghiệp đã khởi xướng cuộc đua đóng tàu siêu lớn, WSJ cho hay.

Năm 2013, Maersk đã giới thiệu thế hệ tàu siêu lớn mới có sức chở 20.000 TEU. Chúng có kích thích gấp đôi những con tàu lớn nhất từng được vận hành chỉ 10 năm trước đó.

Kể từ đó, các nhà máy đóng tàu ở Trung Quốc và Hàn Quốc đã cạnh tranh nhau để sản xuất những con tàu siêu lớn. Tàu giữ kỷ lục hiện nay là MSC Irina, có thể chở khoảng 24.000 TEU và dài gần 400 m.

Những con tàu khổng lồ này cần kênh vận chuyển, bến tàu và cần cẩu siêu lớn mà chỉ những cảng biển lớn nhất mới có thể trung chuyển. Trong vài năm gần đây, một vài cảng của Mỹ như New York và Long Beach đã thích ứng bằng cách nâng cao hoặc thay thế các cây cầu để tiếp nhận những tàu thuyền lớn hơn.